Studnicki Stanisław Marian (1913–1981), kapitan żeglugi wielkiej.
Ur. 3 V w Żmigrodzie Nowym (pow. jasielski), był młodszym synem Antoniego, inżyniera budowy mostów, który zaginął podczas pierwszej wojny światowej, oraz Marii z domu Palman (1889–1978), polonistki, powtórnie zamężnej w r. 1919 z Gracjanem Samką.
Po uzyskaniu w r. 1931 świadectwa dojrzałości wstąpił S. na Wydz. Nawigacyjny Państw. Szkoły Morskiej w Gdyni. Po jej ukończeniu w r. 1935 i otrzymaniu dyplomu porucznika żeglugi małej podjął pracę w Żegludze Polskiej S.A. jako oficer pokładowy. Od 20 IX 1935 do 14 V 1936 odbywał przeszkolenie w Szkole Podchorążych Rezerwy Artylerii we Włodzimierzu Wołyńskim. Następnie pływał jako oficer pokładowy na statkach Tow. «Gdynia–Ameryka Linie Żeglugowe S.A.» Dn. 1 I 1938 został mianowany podporucznikiem rezerwy w korpusie oficerów artylerii. T.r. uzyskał też dyplom porucznika żeglugi wielkiej. Od 1 VI kierował referatem hydrograficznym, nawigacyjnym i rozbitkowym w Oddz. Nawigacyjnym Urzędu Morskiego w Gdyni.
Zmobilizowany 24 VIII 1939 został S. zastępcą kpt. marynarki Mariana Rostkowskiego, dowódcy 1. baterii 1. Morskiego Dyonu Artylerii Przeciwlotniczej, dowodzonego przez komandora ppor. Stanisława Jabłońskiego. Walczył w obronie Kępy Oksywskiej, m.in. 18 IX t.r. wykrył niemieckie zapasowe lotnisko polowe pod Mechelinkami, co pozwoliło 1. baterii wspólnie z baterią dział 105 mm zniszczyć siedem samolotów nieprzyjacielskich. Ranny, dostał się 19 IX do niewoli niemieckiej w Babich Dołach koło Gdyni. Przebywał kolejno w obozie przejściowym w Starogardzie oraz oflagach II A w Prenzlau, II E w Neubrandenburgu i II D w Gross-Born (dziś Borne-Sulinowo). W obozach organizował i prowadził kursy żeglarskie oraz szkolenie sterników jachtowych. Na początku lutego 1945 w trakcie ewakuacji obozu zbiegł i przedostał się do Jastrowia, na tereny zajęte przez II Armię WP.
Dn. 19 II 1945 przybył S. do Warszawy i zgłosił się do władz wojskowych, które przydzieliły go do Warszawskiej Grupy Operacyjnej Dep. Morskiego. W marcu t.r wyjechał z Grupą na Wybrzeże. Na polecenie pełnomocnika Dep. Morskiego Min. Przemysłu kpt. marynarki Wiktora Rutkowskiego przystąpił 16 IV do organizowania w Gdyni Oddz. Nawigacyjnego Wydz. Żeglugi Głównego Urzędu Morskiego w Gdańsku. Po wyłączeniu z Wydz. Żeglugi Oddziałów Hydrograficznego i Nawigacyjnego oraz utworzeniu 1 VII Służby Hydrograficznej Głównego Urzędu Morskiego zajmował się od 16 VII organizacją jej oddziałów nawigacyjnych w Gdyni i Gdańsku oraz pododdziału w Elblągu. Dn. 4 IX brał udział w pracach komisji przejmującej od marynarki radzieckiej służbę pilotażową na trasie Hel–Gdynia–Gdańsk. Zajmował się też odtwarzaniem oznakowania nawigacyjnego Zatoki Gdańskiej. Ponadto jako ławnik uczestniczył w pracach Izby Morskiej w Gdyni. Wraz z innymi żeglarzami zabiegał o reaktywowanie gdyńskiego Klubu Żeglarskiego «Gryf» przy Lidze Morskiej i Kolonialnej; po jego wznowieniu 14 VIII jako Jacht Klubu Ligi Morskiej «Gryf» został jego komandorem. Dn. 16 X 1946 otrzymał dyplom kapitana żeglugi małej.
Z Jacht Klubu «Gryf» odszedł S. w r. 1947 i w lipcu t.r. został oddelegowany do Urzędu Morskiego w Szczecinie. Dn. 1 II 1948 przejął od Kazimierza Sińskiego obowiązki naczelnika Wydz. Nawigacyjnego Szczecińskiego Urzędu Morskiego. Dn. 3 VIII t.r. został aresztowany przez Wojewódzki Urząd Bezpieczeństwa Publicznego w Szczecinie i 31 X zwolniono go z pracy. Po uwolnieniu pływał od 7 I 1949 jako oficer na statku s/s «Olsztyn» (Żegluga Polska) oraz pełnomorskim kolejowym promie s/s «Kopernik» (PKP – Przedsiębiorstwo Pomocnicze «Statek-Prom») na trasie Świnoujście – Trelleborg (Szwecja). Na początku lutego 1951 wrócił do Gdyni i od 11 II t.r. pracował w Przedsiębiorstwie Połowów i Usług Rybackich «Arka» na stanowiskach kolejno starszego inspektora nawigacyjnego oraz kierownika Sekcji Nawigacji i Dokumentacji. W okresie 1 I 1963 – 31 XII 1980 był dyrektorem Ośrodka Szkolenia Zawodowego Ministerstwa Żeglugi w Gdyni. Dn. 16 X 1963 otrzymał dyplom kapitana żeglugi wielkiej. Był członkiem Związku Oficerów Marynarki Handlowej w Gdyni, Stow. Kapitanów Żeglugi Wielkiej i ZBoWiD. Zmarł 28 IX 1981 w szpitalu Marynarki Wojennej w Helu, został pochowany na cmentarzu Witomińskim w Gdyni. Był odznaczony m.in. Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski, Złotym i Srebrnym Krzyżami Zasługi, Medalem «Za udział w wojnie obronnej 1939» oraz Złotą Odznaką «Zasłużony pracownik morza».
S. był dwukrotnie żonaty: w pierwszym małżeństwie z Gertrudą Śmigielską miał córkę Marię Krystynę, zamężną Janeczek, w drugim, zawartym z Melanią Jankowską miał córkę Krystynę, zamężną Cywińską.
Fot. w: Muz. M. Gdyni, zbiorach rodzinnych oraz autora; – Kadry morskie Rzeczypospolitej, Gd. 1996–2000 I 70, 413, II cz. 1 (fot.); Rybka R., Stepan K., Awanse oficerskie w wojsku polskim 1935–1939, Kr. 2003; Wykaz osobowy pracowników i absolwentów Szkoły Morskiej 1920–1979, Gdynia 1980 s. 92; – Duda D., Urbanyi Z., Komendant białej fregaty, Gd. 1999; Jabłoński T., Najstarszy gdyński klub, „Roczn. Gdyński” 1987/8 nr 8 s. 192; Kisielewski M., W awangardzie, w: Na morze po chleb i przygodę, W. 1972; Kosiarz E., Obrona Kępy Oksywskiej 1939, W. 1973 s. 33; Miciński J., Księga statków polskich 1918–1945, Gd. 1992 II; Pertek J., Epitaphium navalis 1946–1986, P. 1987 s. 44; Sawicki J. K., Odrodzenie żeglugi morskiej w Polsce 1945–1947, Gd. 1988 (fot.); tenże, Powstanie władz morskich w Rzeczypospolitej (styczeń–lipiec 1945), „Nautologia” 1983 nr 3 s. 14, 15 (fot.); Techman R., Służba hydrograficzna terenowej administracji morskiej w latach 1945–1951, tamże 2003 nr 1–4 s. 16, 19, 28, 39; – „Głos Wybrzeża” 1981 nr 194 s. 6 (nekrolog); – AP w Gd., Oddz. w Gdyni: sygn. 3/530; Arch. Zakładowe Urzędu Morskiego w Gdyni: sygn. S–237; Arch. Oddz. Gdań. Zw. Kombatantów RP i Byłych Więźniów Polit. w Gd.-Wrzeszczu: sygn. 11369; – Mater. w posiadaniu córki, Krystyny Cywińskiej z Gdyni.
Ryszard Mielczarek